Wereldwijde koppelingen    

Al meer dan twintig jaar wonen wij in Leek (Groningen) en zodoende zien we regelmatig het grote fabrieksgebouw van Prolyte. Tot een paar geleden  hadden we er echter geen idee van wat er achter de hoge muren van dat imposante gebouw werd geproduceerd. Tijdens een Jaardag van de VNO kwamen we er echter min of meer toevallig achter dat Prolyte onder andere gemakkelijk-verplaatsbare truss-constructies, podiumvloeren en podiumoverkappingen voor de amusementswereld maakt. Ook kwamen we er achter dat Prolyte grote, bekende klanten heeft; niet alleen in Nederland maar over de gehele wereld. 
U begrijpt dat het hoognodig tijd wordt  om meer over dit bedrijf te weten te komen. Derhalve maakten wij onlangs een afspraak met Marina Prak, het Hoofd van de afdeling Marketing van Prolyte.

Trussen
Marina vertelt vol trots dat  Prolyte wereldmarktleider is op het gebied van truss-systemen. Volgens haar is Prolyte een A-merk, dat tot de top 4 van de wereld behoort. Maar wat moeten we ons bij een truss-systeem voorstellen?
Truss-systemen zijn driehoekige, vierkante of rechthoekige constructies, veelal van metaal, die voornamelijk werden gebruikt voor het maken van grote overspanningen, zoals bijvoorbeeld in de bruggenbouw. De basis van dergelijke constructies (in het Nederlands heten ze officieel driehoek-vakwerkliggers) is de driehoekige vorm, die de constructie sterkte geeft. En feitelijk is ook de Eiffeltoren in Paris één grote vakwerkligger. Het grote voordeel van dergelijke constructies is dat ze relatief licht zijn maar toch zwaar belast kunnen worden. Om deze reden worden truss-systemen tegenwoordig veel gebruikt in theaters en op podia om er (vaak) zware licht- en geluidsapparatuur aan op te hangen.

Hoe begon het allemaal?
In de jaren tachtig van de vorige eeuw had Fokko Smeding een bedrijfje dat op het gebied van geluid allerlei diensten aan artiesten leverde. Fokko zag dat de ophanging van licht- en geluidsinstallaties in de praktijk toentertijd nogal primitief van aard was. Men deinsde er bijvoorbeeld niet voor terug om voor de ophanging losse buizen en ladders te gebruiken. Het moge duidelijk zijn dat hiermee de veiligheid nogal eens in het geding kwam. Bovendien waren dit soort constructies, wegens de afmetingen én omdat ze uit één geheel bestonden, niet of nauwelijks te vervoeren met de toerbusjes van de artiesten.
Dit beviel Fokko niet en hij ging op zoek naar een licht, modulair systeem dat stevig belast kan worden. Bij zijn zoektocht kwam hij terecht bij het truss-systeem, dat oorspronkelijk uit Engeland komt; nota bene uit Leek (jawel, u leest het goed) maar dan in het graafschap Staffordshire.
Begin jaren ‘90 van de vorige eeuw richtte Fokko Smeding met twee vrienden Prolyte in Leek op (vorig jaar werd trouwens het 25-jarig jubileum van Prolyte gevierd).
Sinds kort is de lasafdeling echter naar Roemenië verhuist, terwijl de directie, de engineers, de productmanagers, alsmede de afdelingen Financiën, Verkoop, Marketing en Research & Development (R&D) in Leek bleven. In Roemenië werken nu zo’n 200 mensen (lassers en werkvoorbereiders) en in Leek circa vijftig.

De conische koppeling
Als je ervoor zorgt dat de buizen van de truss-delen in elkaar passen en dwars daarop door beide buizen een bout steekt, die je vervolgens met een moer aan de buitenkant aandraait, dan heb je weliswaar een koppeling, maar een heel primitieve. Marina liet zien, dat een dergelijke koppeling heel veel speling geeft, waardoor deze een relatief lage belastbaarheid heeft en bovendien erg gevoelig is voor slijtage. Bij Prolyte ging men derhalve op zoek naar een betere koppeling. Dit mondde uit in de uitvinding van de conische koppeling; één van de eerste paradepaardjes van Prolyte. Marina demonstreerde hoe gemakkelijk het is hoe je hiermee snel en stevig truss-delen aan elkaar kunt bevestigen en weer los kunt koppelen. Anders gezegd: bij Prolyte kon men nu, dankzij de conische koppeling, veilige, lichte, modulaire truss-systemen bouwen, die bovendien tamelijk zwaar belast kunnen worden. Derhalve is het niet verbazingwekkend dat de amusementswereld er veel belangstelling voor bleek te hebben.

Aan het begin van deze eeuw begon Prolyte stevig te groeien; er werden zelfs groeicijfers van 30 % per jaar gehaald. Prolyte was toen wereldmarktleider op het gebied van trussen en uitbreiding van de fabriek werd langzamerhand noodzakelijk. Naast trussen begon Prolyte nu ook podiumdelen, podiumoverkappingen, elektrotakels en gespecialiseerde dranghekken te produceren, zodat klanten er voor complete pakketten terecht kunnen. En dat is voor de klant wel zo gemakkelijk.

Klanten
Wereldwijd verkoopt Prolyte haar producten hoofdzakelijk aan een behoorlijk groot aantal distributeurs en verhuurbedrijven. In Nederland zijn dat Controllux uit Alphen aan de Rijn en Rolight uit Enschede. Deze distributeurs verkopen de producten vervolgens weer door aan verhuurbedrijven, die vaak ook licht en geluid ‘in huis’ hebben, alsmede aan installateurs.
Soms komt het echter voor dat een klant iets speciaals wil hebben dat niet in het assortiment zit. In dat geval wordt door Prolyte, in samenwerking met de klant, naar een oplossing gezocht, hetgeen meestal resulteert in een volkomen nieuw ontwerp.

U vraagt zich wellicht af welke klanten de producten van Prolyte zoal afnemen (direct of indirect). Dat zijn, om een paar te noemen, bijvoorbeeld:
the Royal Opera House in Londen (ook wel Covent Garden genoemd), Metallica (een zeer succesvolle heavy metal band uit de Verenigde Staten), de Olympische Spelen, musea, (onlangs nog) een nieuw theater in Dubai, Galeries Lafayette (een Frans warenhuisketen), (het voormalige) V&D-concern, de Bijenkorf, de RAI, Eurosonic Noorderslag (een belangrijk platform voor Europese muziek dat jaarlijks (in januari) vier dagen lang in de stad Groningen plaatsvindt), the Voice of Holland, het Spoorwegmuseum in Utrecht, het Eurovisie Songfestival en nog veel meer.

Om aan klanten te komen, reizen acht accountmanagers voor Prolyte de hele wereld af. [Opmerking FW: een accountmanager is een intermediair tussen de klanten (‘accounts’) en het bedrijf. Een accountmanager kent de markt, is verantwoordelijk voor een bepaald aantal klanten, denkt met de klanten mee en investeert op allerlei manieren in hen.)
Tevens presenteert Prolyte zich op beurzen, in internationale vakbladen, de sociale media,  de website (https://www.prolyte.com) en prachtige brochures. Verder bestaan er vanzelfsprekend stevige contacten met de distributeurs. En om klanten te behouden, zal je toch echt kwaliteit moeten leveren.

Veiligheid en Kwaliteit
Bij Prolyte staat veiligheid hoog in het vaandel. Dat moet ook wel, aldus Marina, want je werkt vaak met grote krachten; soms hangt er wel een totale last van vijftig ton aan de trussen. Om dat te kunnen dragen, worden er zeer hoge eisen aan het laswerk gesteld. Met TIG-lassen, waarmee een zeer hoge kwaliteit kan worden bereikt, worden de truss-onderdelen aan elkaar gelast. Het TIG-lassen is echter een lastige vorm van lassen. Derhalve zijn daar hoog gekwalificeerde lassers voor nodig, die dit type lassen grondig beheersen. En, om de veilheid te waarborgen, moeten deze lassers binnen het bedrijf vervolgens strikte veiligheidsnormen hanteren. Schitterend en verantwoordelijk werk dus.

Daarnaast vindt Prolyte het belangrijk dat de mensen die met de truss-systemen werken, over voldoende adequate kennis beschikken, want, nogmaals, er wordt met grote krachten gewerkt en alle lasten hangen boven personen (performers of publiek). Ook krachten omhoog kunnen een rol spelen. Denk hierbij bijvoorbeeld eens aan een podiumoverkapping die bij een stevige storm kan worden beschouwd als een hele grote paraplu waar de wind onder komt.
Derhalve moeten de distributeurs en het eigen personeel één keer per jaar op cursus bij de Prolyte Campus. Vervolgens dienen de distributeurs hun opgedane kennis met de klanten te delen. Op deze wijze worden er zo’n veertig tot vijftig cursussen per jaar over de gehele wereld gegeven.
Aangezien Prolyte veiligheid erg belangrijk vindt en aan de wieg stond van modulaire truss-constructies, ligt het voor de hand dat Prolyte een zeer actieve rol speelt binnen de Europese normcommissie. Normen op dit terrein zijn natuurlijk van groot belang voor de hele sector en het is uitdagend en belangrijk om op het gebied van de veiligheid een voortrekkersrol te vervullen, aldus Marina.
Om aan te tonen dat het één en andere leidt tot een goede kwaliteit, liet Marina ons een mailtje lezen van een tevreden Zuid-Afrikaanse klant. Deze klant schreef dat een gehele podiumconstructie van Prolyte zich onlangs in een zware storm uitstekend staande hield en waarom hij nu pas goed begreep waarom hij voor zijn aankoop stevig in de buidel moest tasten. Kwaliteit krijg je blijkbaar niet voor een koopje.

Maar ook al lever je prima kwaliteit, toch blijf je als bedrijf afhankelijk van factoren die je niet zelf in de hand hebt. Bijvoorbeeld: de gevolgen van de economische crisis heeft ook Prolyte aan den lijve gevoeld, maar gelukkig is de markt alweer een tijdje flink aan het aantrekken, aldus Marina. Nog een ander voorbeeld: politieke factoren zorgen ervoor dat de handel met Mexico en Rusland momenteel zo goed als stil ligt, terwijl Rusland een grote markt was. Dit soort tegenvallers probeert Prolyte echter op te vangen door altijd op zoek te gaan naar andere markten en andere regio’s, want een bedrijf als dit wil natuurlijk blijven groeien. Dat is en blijft een grote uitdaging.

Uitdagingen
Gelukkig houden de werknemers van Prolyte van uitdagingen. Alles wat anders is, vinden de ze geweldig (bijvoorbeeld het werken met een nieuw materiaal of het bouwen van een totaal andere overkapping). Constructies die groot en zwaar zijn of constructies die binnen een bepaalde tijd moeten worden afgeleverd, hebben eveneens de voorkeur. Daarnaast vormt het zoeken naar passende oplossingen voor allerlei praktische problemen en het ontwikkelen van nieuwe producten een speciale uitdaging. Dit heeft als resultaat onlangs nog een nieuw soort  koppeling opgeleverd die nóg beter werkt dan de eerdergenoemde conische koppeling.
Kortom: een boeiend en bloeiend bedrijf. En dat allemaal, bij wijze van spreken, bij ons naast de deur. Is het niet prachtig!

Pamela en Fred Wolters