Theater onder water

De omgeving van Burgum, Friesland, staat helemaal op zijn kop. Nieuwe wegen, een nieuwe brug én een aquaduct worden aangelegd. Allemaal vanwege de Centrale As, een vierbaans weg, die Dokkum met Nijega (bij Drachten) verbindt en is aangelegd om Dokkum een betere en snellere bereikbaarheid te verlenen met de rest van ons land. Tegen deze weg, die totaal maar liefst bijna 200 miljoen kost, is veel protest geweest. Het praktisch nut is niet veel meer dan een paar minuten tijdwinst. Het actiecomité Centrale As Nee heeft fel geprotesteerd, maar tevergeefs. Ook vanwege de werkgelegenheid die het project biedt, is het plan toch doorgezet.

Iepenloftspul Burgum heeft de gelegenheid aangegrepen om in de tunnelbak van het in aanbouw zijnde Hendrik Bulthuis (ontwerper en bouwer van de BM’er) Aquaduct, een openluchtspel te realiseren, zodat straks, tijdens de uitvoeringen, de boten in het Prinses Margrietkanaal vlak over de hoofden van de vele uitvoerenden zullen varen. Voor het eerst in hun 55-jarig bestaan, spelen ze niet in het openluchttheater achter de Pleats te Burgum, maar op locatie.

Een intrigerend gegeven en daarom togen Fred Wolters en Atze van Wieren, namens de OpenluchttheatersNL, op 22 september jl. naar Café-Restaurant ’t Readhert te Burgum (Fred, niet Fries zijnde, vertaalde dit als ‘t Raadhuis…), waar de info-avond om 20.00 uur begon in een ietwat schemerige bovenzaal. [opmerking: ’t Readhert = ’t Rode Hert]

Voorzitter Peter van de Hoef opende de avond voor ongeveer 50 belangstellenden, en stelde Kees Botman en Pieter Stellingwerf van BUOG uit Leeuwarden voor. BUOG staat voor: Bedenkers en Uitvoerders van Ongewone Gebeurtenissen. Zij hebben door het hele land heen op bijzondere locaties zeer aansprekende producties gerealiseerd (zie: www.buog.nl). Omdat een openluchtspel in de tunnelbak van een in aanbouw zijnd aquaduct bijzonder is, heeft Iepenloftspul Burgum met hen contact gezocht voor de uitvoering van het stuk ‘Dwerskop’ (Dwarskop), een zeer vrije bewerking van ‘De Misantroop’ van Molière. Het stuk wordt geschreven door journalist Bonne Stienstra.

Het stuk draait om de dwarse keuterboer Volmer Veenstra, die zich niet heeft laten uitkopen en nu zint op actie. Hij is een wat zonderling figuur, ongetrouwd, wereldvreemd. Hij beraamt het plan om vlak voor de opening een grote slagboom voor het aquaduct te plaatsen en daar zelf bij te gaan zitten, en: ‘krijg mij daar dan maar eens weg.’ Dieper speelt mee zijn liefde voor Maaike, een meisje waar hij ooit als jongen mee ‘scharrelde’ en die nu opduikt als vrouw van hoofdaannemer Hamstra. Ook oude familievetes tussen die van hem en Maaike spelen weer op.

Zijn actie brengt van alles in beweging: Omrop Fryslân komt met groot materieel (zelfs met een drone), de actiegroep Centrale As Nee ziet opnieuw kansen, de Gemeente ruikt onraad, de ME verschijnt zelfs. Kortom, een en al verwarring.

Kees Botman (vormgeving en concept-ontwikkeling) en Pieter Stellingwerf (regisseur) van BUOG vertellen enthousiast en aanstekelijk wat zij zoal voor zich zien. Niets lijkt te gek. In de zaal blijken muzikanten van de plaatselijke muziekverenigingen en koorleden van zangverenigingen te zitten, maar ook leden van de bouwploeg, en kandidaat spelers. Maar ook vrijwilligers en mensen die nog overwegen hoe ze kunnen meedoen.

Pieter benadrukt dat het project vanwege de grote ruimte om veel mensen vraagt, dus grote koren en korpsen, grote objecten, ‘groot’ spel, maar op z’n tijd ook weer intiem en klein, variërend van 1 tot 200 spelers. Er zal ruimte moeten zijn voor improvisatie en onverwachte aanvullingen. Zoals gezegd: BUOG is niets te gek. Deze productie is qua organisatie een enorme klus, zowel voor BUOG als Iepenloftspul Burgum. De uitdaging is groot en dat is in de zaal te merken. Het gonst in de pauze van enthousiasme en spanning. Na de pauze wordt er ingegaan op meer praktische zaken en overleg met de bouwgroep, die natuurlijk niet snel genoeg aan het werk kan gaan in verband met de bijzondere objecten.

Nog wat praktische informatie: de première is op 1 september 2016, om 20.30 uur. De voorstelling duurt ongeveer 2 uur (inclusief pauze). Verdere opvoeringen zijn op 2 en 3, en op 8, 9, en 10 september 2016. Er worden ongeveer 800 bezoekers per avond verwacht. De audities zijn op 7 november 2015. Dus wie mee wil doen…De repetities beginnen op 16 februari 2016. Van half juli tot half augustus is er een vakantiebreak.    

Kees en Pieter van BUOG zitten vol enthousiasme en energie. Uit chaos iets moois creëren, dat is hun drijfveer. Het is eigenlijk gekkenwerk, zeggen ze, maar mooi gekkenwerk. De kosten van deze bijzondere uitvoering worden mede gedragen door de vaste sponsoren en ditmaal ook door de provincie Fryslân, vanwege de Centrale As.

Na afloop van de info-avond  lopen Fred en ik duizelend van de plannen en wilde ideeën de nacht in.

Atze van Wieren, 23 september 2015.