Niet kappen maar óverkappen.

“Sloop dreigt voor openluchttheater van Universiteit Twente” kopte de Twentse krant Tubantia onheilspellend in het voorjaar van 2013. De 120.000 euro die waren beloofd voor renovatie vielen weg vanwege het faillissement van de stichting Kunst & Cultuur Overijssel. De UT wilde wel bijspringen maar zou het niet redden zonder financiële hulp van buitenaf. Er gingen geruchten over sloop in 2017. OPENLUCHTTHEATERS.NL gruwelt uiteraard van dit soort berichten. Gelukkig staan de zaken er inmiddels heel wat zonniger voor en is het openluchttheater van de UT Twente voor een eerloos einde behoed, sterker nog: gerenoveerd tot een prachtig en sfeervol openluchttheater. Mét overkapping en eigen kleedruimte. Reden genoeg voor een bezoek aan de enige campus in Nederland!

(door: Pamela Wolters)

Om alvast een beetje in Twentse sferen te komen luisteren mijn vader en ik naar een cd van Ilse de Lange, terwijl we ons een weg banen door het noorden en oosten van ons land. Hij heeft de campus al eerder bezocht, vóór de renovatie van het openluchttheater, en is benieuwd wat er allemaal veranderd is. Ik heb de campus nog niet eerder mogen aanschouwen, en probeer me een voorstelling te maken van het theater en de campus in het algemeen. De beelden die zich voor mijn geestesoog voltrekken zijn gebaseerd op films uit de VS, waar het fenomeen ‘campus’ een heel normaal verschijnsel is. Het lijkt me eigenlijk best gezellig, als ik er zo een over nadenk. De campus van de UT blijkt mijn verwachtingen te overtreffen.

 Als we aan komen rijden zien we grote groene grasvelden, genummerde gebouwen en groepjes studenten bij elkaar. Het blijkt de introductieperiode te zijn – iets dat we in Groningen “Keiweek” noemen maar dat hier onder de naam “Kick In” bekend staat. Net als de nieuwe studenten zullen we weldra rondgeleid worden over de aanzienlijke campus, maar eerst gaan we op zoek naar Tineke Grootenboer, coördinator Podiumkunsten van de UT. Het culturele centrum van de campus heet “Vrijhof”, en zodra we een gebouw vinden dat die naam draagt (“Het was toch Vrijthof?” “Nee, dat is in Maastricht”) gaan we naar binnen, waar we Tineke al gauw vinden. Ze neemt ons mee naar de kantine, waar Daan Egberts, student Bouwkunde, al op ons wacht. Onder het genot van koffie komen we erachter wat voor voorstellingen er zoal in het openluchttheater spelen, wat de onverwachte voordelen kunnen zijn van overkappingen en dat dankzij het klassieke model de akoestiek van dit openluchttheater écht heel goed is.

Tineke laat ons foto’s zien van de aanleg van de overkapping. “De bouwvakkers waren zo gemotiveerd dat ze soms tot één uur ’s nachts doorwerkten”. Het was dan ook geen alledaags project; zelfs binnen de wereld van overkappingen voor openluchttheaters neemt dit ontwerp een bijzondere plek in. De meeste overkappingen worden gekenmerkt door een puntig ontwerp, zoals een tipi, maar deze overkapping ziet er fundamenteel anders uit. “We vonden die punten gewoon niet zo mooi, daarom hebben we onderzocht of er ook andere mogelijkheden waren,” legt Daan uit. Die zijn er zeker, al blijkt dat het uiteindelijk gekozen ontwerp in zijn huidige vorm nog niet geschikt is voor hevige regenval. Aan dit probleem wordt nog gewerkt. Ergens past het ook juist bij een technische universiteit om dit soort nieuwe mogelijkheden uit te proberen.

 
Daan Egberts en Tineke Grootenboer voor het openluchttheater

 Een onverwacht voordeel van deze overkapping is de weerkaatsing van het geluid, waardoor van verre te horen is dat er iets gaande is in het openluchttheater en mensen geïnteresseerd raken en komen kijken. Het theater ligt namelijk best een eindje bij de hoofdgebouwen vandaan, en is gesitueerd achter een sportveld en naast een openluchtzwembad. “Het is officieel geen zwembad maar een opslag voor bluswater,” vertelt Daan, terwijl we naar theater toe lopen over her terrein, “maar wij kunnen erin zwemmen. En afgelopen vrijdag hadden we er een pool party”. Het woord “pool party” blijft nog een tijdje nagalmen in mijn hoofd. Ik moet toegeven dat ik een klein beetje jaloers ben. Wat een leuke campus, en wat zal het gezellig zijn om hier te wonen en te studeren. Ietwat in gedachten loop ik het pad op naar het theater, en ben gelijk weer bij de les als we daar aankomen. Het ziet er echt heel mooi verzorgd uit, met houten banken en een prachtige overkapping. Natuurlijk proberen we de akoestiek en inderdaad, je hoeft op het podium niet luid te praten om op de achterste banken goed verstaanbaar te zijn. Het ‘oude’ theater was vervaardigd uit steen en had een podium met een vloer van kinderkopjes, wat – in tegenstelling tot het huidige podium – vrij lastig kon zijn voor artiesten op hakken. Dat is nu verleden tijd, want het nieuwe podium beschikt over een egale vloer, en, ook niet onbelangrijk, een kleedkamer. Achter het podium staat namelijk een gebouwtje waarin zich een keukentje, toilet en kleedkamer – met, uiteraard, een spiegel omringd met lampjes – bevinden. Het ziet er sfeervol uit van binnen. “Je kunt er zo intrekken!” grapt Tineke. We zien nog extra doeken liggen die aan de overkapping bevestigd dienen te worden, waardoor artiesten echt tussen de doeken door kunnen opkomen.

 
Het openluchttheater in gebruik

Wat voor artiesten komen hier zoal? Tineke stuurt me uitnodigingen voor de komende optredens, en het blijkt een divers programma te zijn, dat uiteenloopt van Balkan-geïnspireerde popmuziek  ten gehore gebracht door de band Amariszi, tot de opera “Being Arthur” van de Nationale Reisopera. Cultuurliefhebbers kunnen überhaupt hun hart ophalen in Enschede, want behalve over dit schitterende en knusse openluchttheater beschikt de UT over drie (!) overdekte theaterzalen. Tineke en Daan gunnen ons een blik achter de schermen, en het ziet er heel erg mooi en professioneel uit. “In deze zaal vonden de uitvoeringen plaats van het toneelstuk waar ik afgelopen jaar aan meedeed,” vertelt Daan. “Komend jaar ga ik regisseren.” Naast een toneelgroep is er ook een cabaretgroep op de UT. Tineke laat ons de expositieruimte zien en wijst ons waar de muziekrepetitieruimte zich bevindt. “Het is een geluidsdichte studio. Dat moet ook wel , want de bibliotheek zit erboven.” Aan cultuur geen gebrek op de UT, dat is duidelijk.

 
Innovatieve bouwkunst op de campus

De poëtische woorden van Willem Wilmink tegensprekend (“Het is het eindpunt van de trein, bijna geen mens hoeft er te zijn; Bijna geen hond gaat zover mee; Enschede”) begeeft de familie Wolters zich een paar weken later opnieuw naar de textielstad. De reis leidt ditmaal naar het Wilminktheater (inderdaad …  genoemd naar dezelfde Willem)  in het centrum van de stad voor de musical “Sweeney Todd” uitgevoerd door de Nederlandse Reisopera, een hele intrigerende voorstelling met prachtige muziek en zwarte humor en – maar ik dwaal af. Wat ik er wel graag over kwijt wil is dat de Nederlandse Reisopera heel veel in huis heeft, en dat dit gezelschap onlangs ook heeft opgetreden in het openluchttheater van de UT, met de voorstelling “Being Arthur”. We kunnen wel stellen dat de UT grote namen weet aan te trekken, en daarmee een heel mooi programma samenstelt voor memorabele avonden in de openlucht op een hele bijzondere plek. Kortom, een aanrader om eens zo’n avond mee te maken. Als u er dan toch bent, neemt u dan eens een kijkje bij de vijver op de campus. Ja, er steekt echt een kerktoren uit het water, dat ziet u goed. Als dat soort innovatieve bouwprojecten mogelijk zijn op de UT, dan komt het, zeker weten,  goed met die overkapping.