Een kijkje achter de schermen van … het Gramsberger Bosje

In het prachtige Overijsselse Vechtdal ligt het pittoreske stadje Gramsbergen dat circa drieduizend inwoners heeft.  Om dit stadje te promoten en regionaal te profileren is er een stichting in het leven geroepen die sinds 2010 allerlei bestaande en vernieuwende activiteiten op cultureel en sportief gebied organiseert en initieert. Deze stichting, die vanaf januari 2011 zelfstandig is en de toepasselijke naam ProGram (Promotie Gramsbergen) draagt, spant zich onder andere in om het plaatselijke openluchttheater grondig te renoveren. Daar wilden we meer van weten. Dus op naar Gramsbergen.  

 Stichting ProGram

In de gezellige Stadsherberg De Olde Woage in het hart van Gramsbergen sprak schrijver dezes [FW] met de vier bestuursleden van Stichting ProGram: Ronald Belser (voorzitter), Klaas Bolks (vice-voorzitter), Cor van Dalen (secretaris) en Hans Scholten (penningmeester). Deze vier enthousiaste heren, waarvan al snel bleek dat zij over een vrolijke en goedgemutste aard beschikken, zijn van meet af aan zeer voortvarend en zeer gedegen te werk gegaan.

In 2010 ging ProGram van start in het Gramsberger Bosje en het daarin gelegen openluchttheater met Night of the Forest, een cultureel festival met muziek, toneel, dans, kindertheater en lichtbeelden. Aan het eerste festival deden ongeveer 250 uitvoerende artiesten mee en er kwamen in totaal ongeveer 1250 bezoekers op af. Door de Gramsbergse componist, arrangeur en dirigent Alfred Willering is er zelfs een speciaal muziekstuk voor geschreven. De Koninklijke Nederlandsche Heidemaatschappij (KNHM) was van oordeel dat  dit culturele festival het allerbeste leefbaarheidsproject van 2012 in de provincie Overijssel was. Hiervoor kreeg Gramsbergen van de KNHM het predikaat “Kern met Pit’; een eretitel voor diegenen die op de één of andere bijzondere wijze hebben bijgedragen aan de leefbaarheid van hun directe woonomgeving. Maar er was meer waardering: in 2013 ontving ProGram van de netbeheerder in Oost-Nederland de zogenoemde Cogas Cultuurprijs. 

Naast het culturele festival Night of the Forest, dat (jaarlijks) eind juni/begin juli plaatsvindt, organiseert ProGram tevens (eveneens jaarlijks):

• diverse voorstellingen in het openluchttheater (vanaf het voor- tot najaar).

• op de laatste zaterdag van maart een wandel- en hardloopevenement met de titel ‘Gramsbergen, daar loop je mee weg’. Voor de organisatie van dit sportieve festijn ontving Stichting ProGram in 2013 voor de tweede maal het predikaat ‘Kern met Pit’.

• op de tweede zaterdag van september een Kunstmarkt in het centrum van Gramsbergen.

• andere activiteiten zijn de kerstmarkt en de plaatsing van een reusachtige kerstboom, de realisatie van een moestuin voor schoolkinderen en senioren, een internationale roeiwedstrijd op de Vecht en een pool verkeersregelaars.

• daarnaast coördineert, initieert, stimuleert en verbindt de stichting van alles en nog wat in het stadje.

Aanvankelijk stonden de Gramsbergenaren sceptisch tegenover ProGram, maar, dankzij voornoemde resultaten, begint de stichting steeds meer waardering van de eigen, plaatselijke bevolking te ondervinden. De activiteiten in het openluchttheater hebben daar zeker toe bijgedragen.

OLT  Het Gramsberger Bosje

Het sfeervolle en mooi gelegen openluchttheater is vanaf de oprichting in 1959 veel gebruikt,  vooral in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw. Daarna nam het aantal activiteiten drastisch af en het onderhoud werd sterk verwaarloosd. Dit had onder andere tot gevolg, dat de bielzen, waarop de zitplaatsen met planken zijn aangebracht, stevig begonnen te verrotten. Ook de elektriciteitsvoorziening raakte volledig onklaar. 

Om het openluchttheater van de ondergang te redden, heeft Stichting ProGram een herstelplan opgesteld en hanteerde daarbij de volgende uitgangspunten:

• De bestuurders van ProGram vinden saamhorigheid erg belangrijk. Klaas: ‘We moeten goed beseffen, dat we het praten met elkaar niet mogen verleren. En we moeten ons uiterste best doen om de onderlinge saamhorigheid in stand te houden’.

  Dat dit credo niet alleen met de mond wordt beleden, blijkt wel uit de nuttige en prettige verhoudingen met de buren (een grote camping en een sportvereniging), met Theater de Voorveghter in Hardenberg, met andere openluchttheaters en met plaatselijke deskundigen op het gebied van elektriciteit, licht, geluid en architectuur.

• Vanuit het besef dat een mens niet alles zelf kan weten, probeert het bestuur van ProGram veel informatie in te winnen via anderen, zoals een aantal openluchttheaters in de buurt, het internet en externe adviseurs, zoals van de Sesam-Academie (Ank van der Ziel) en het Prins Bernhard Cultuur Fonds. Dat ProGram in tamelijk korte tijd veel   vooruitgang heeft geboekt en reeds over een schat aan informatie beschikt, heeft ongetwijfeld te maken met het feit dat de bestuurders bereid zijn om ook naar anderen te luisteren en vragen durven te stellen. Klaas adviseert de andere OLT’s dan ook: ‘Ga zélf de boer op, want de informatie die je zoekt, komt je niet zomaar aanwaaien’.

• Stichting ProGram wil in het bijzonder de jeugd bij het openluchttheater betrekken. In Gramsbergen zijn namelijk veel bandjes actief, die een plaatselijk podium wel goed kunnen gebruiken. Het openluchttheater is uiteraard niet uitsluitend voor de jeugd bestemd: eenieder, van amateur tot (semi-) professional, mag er gebruik van maken. Het streven is, dat het een belangrijke ontmoetingsplek wordt voor alle inwoners – ongeacht de leeftijd – van het stadje Gramsbergen. Het openluchttheater is duidelijk één van de middelen, waarmee ProGram de onderlinge saamhorigheid wil bevorderen.

• Daarnaast is het de bedoeling dat het openluchttheater een regionale functie gaat vervullen, waarbij wordt gedacht aan een gebied van 25 à 30 km rondom Gramsbergen, dat zichzelf profileert als Groen, Gezellig en Gastvrij.

• Een belangrijk uitgangspunt van stichting ProGram is, dat het bepaalde processen in gang zet  en  als die eenmaal goed op gang zijn gekomen, dan trekt ProGram zich terug. Hierna neemt een werkgroep hun taak over, zodat de stichting zich weer op een andere activiteit kan richten. Ronald: ‘Wij verzorgen als het ware de waakvlam; de rest moeten de mensen vervolgens zelf doen’.

  Deze werkwijze geldt ook voor OLT het Gramsberger Bosje: het openluchttheater heeft al drie jaar een werkgroep, die bestaat uit zes personen, waarvan (voorlopig nog) twee leden uit ProGram. Tijdens vrijwilligersdagen van NLdoet werd reeds een aantal kleinschalige herstelwerkzaamheden verricht, waarmee een aanvang werd gemaakt om het openluchttheater weer nieuw leven in te blazen. Ronald: ‘Er is met weinig middelen de afgelopen jaren heel veel gedaan. Op jaarbasis vinden er nu al vijf à zes voorstellingen plaats, met allerlei eigen initiatieven er tussendoor’. De sfeer is er uitstekend, ook volgens de artiesten, maar het theater is, zoals reeds gezegd, nodig aan een grondige opknapbeurt toe.

   

Het herstelplan

Stichting ProGram heeft een gedegen herstelplan opgesteld, waarmee de volgende doelen worden beoogd:

• het vernieuwen van het openluchttheater dat 320 zitplaatsen (gewone stoelen) krijgt;

• de aanleg van een overdekt podium;

• de aanleg van de meest noodzakelijke technische voorzieningen (voor het licht en het geluid);

• de bouw van een loods voor de opslag van allerlei materialen (samen met Sportvereniging Gramsbergen).

Voor het verwijderen van de bielzen en het terrein bouwrijp maken, is naar schatting alleen al een bedrag van circa € 24.000,- gemoeid. En voor de realisatie van voornoemde doelen is ook nog eens circa € 75.000,- nodig. In totaal gaat het dus om een bedrag van circa € 99.000,-. Van dit bedrag kan Stichting ProGram circa € 32.000,- bij elkaar scharrelen, zodat er nog zo’n € 67.000,- over blijft. Via de gemeente (die eigenaar van het openluchttheater is), lokale ondernemers (waarvan er maar weinig in Gramsbergen zijn) en het aanschrijven van fondsen wordt geprobeerd om dit bedrag op tafel te krijgen. De bestuursleden van ProGram zijn op dit punt optimistisch: ‘Het goed gedocumenteerde plan ligt klaar en is gereed om uitgevoerd te worden. Met een beetje mazzel kunnen we dit jaar nog met het herstel beginnen’. De daadwerkelijke uitvoering van het herstelplan zal naar schatting zo’n twee tot drie weken in beslag nemen. En als de werkzaamheden achter de rug zijn, dan zal Theater de Voorveghter uit het nabijgelegen Hardenberg worden gevraagd te bemiddelen bij de komst van een  artiest  met een klinkende naam.

Vanzelfsprekend hopen we dat Gramsbergen binnenkort weer de beschikking krijgt over een prachtig vernieuwd en bruisend openluchttheater. Dankzij de tomeloze en enthousiaste inzet van Ronald, Klaas, Cor en Hans van Stichting ProGram zal dit ongetwijfeld lukken.. Heren, veel succes! 

Tot slot

Wilt u naar aanleiding van dit artikel reageren, schroom dan niet om contact met de VNO en/of Stichting ProGram op te nemen. En wilt u meer informatie over het programma van OLT Gramberger Bosje, zie dan: www.gramsbergen.nl/evenementen.